Hoe gemeente Waalwijk de SportclubAPK inzet voor sterke sportclubs

18 december 2025

Via de SportclubAPK ondersteunt SSNB sinds twee jaar gemeenten en hun sportclubs. Deze digitale tool helpt sportclubs namelijk vitaler en duurzamer te worden. Een win-win voor zowel sportclubs als gemeente. Het levert voor bestuurders waardevolle inzichten, tips en handvatten op verschillende thema’s die in het land van sport spelen. De gemeente krijgt inzicht krijgt in de vitaliteit van hun clubs en directe aanknopingspunten om het gemeentelijk sport- en beweegbeleid door te ontwikkelen.

15 Brabantse gemeenten hebben in de afgelopen jaren de SportclubAPK al afgenomen. Een daarvan is gemeente Waalwijk. We spraken met Edwin Kleiboer, Verenigingsondersteuner bij gemeente Waalwijk, over hun keuze om de SportclubAPK in te zetten en welke voordelen de tool kent.

Waarom de SportclubAPK in gemeente Waalwijk?

De gemeente Waalwijk werkt al jaren intensief samen met haar sportclubs en is dus al goed op de hoogte van de kansen en uitdagingen die bij de clubs spelen. Ieder jaar evalueert het team of en welke tool hen kan extra ondersteunen in het ophalen en/of bevestigen van die informatie bij hun clubs.
Edwin vertelt: “De SportclubAPK viel daarin als tool op door de laagdrempeligheid van de scan, gerichtheid van de vragen, de praktische toepasbaarheid en de koppeling met expertsessies”. De dienst bleek daardoor precies aan te sluiten bij de behoefte van de gemeente: een laagdrempelige scan die verenigingen helpt praktisch na te denken over hun organisatie én die de gemeente waardevolle onderbouwing geeft in het ondersteuningsbeleid.
De bestaande samenwerking en goede contact tussen SSNB en de gemeente Waalwijk maakte de vervolgstap logisch en gemakkelijk. Daarnaast wordt de SportclubAPK door Waalwijk toegankelijker ervaren dan andere monitoringsinstrumenten. “De scan is gemakkelijker en laagdrempeliger in te vullen dan andere tools zoals de Mulier Verenigingsmonitor”, aldus Edwin.

Bevestiging, beleid en bewustwording

Voor gemeente Waalwijk en de clubs kwamen er geen schokkende, nieuwe inzichten naar boven na het zien van de uitkomsten. De gemeente Waalwijk heeft namelijk al veel goede, korte lijntjes met de clubs en zijn grotendeels al op de hoogte van wat er speelt. Voor hen bood de SportclubAPK vooral:

  • Bevestiging van wat al bekend was over uitdagingen bij clubs;
  • Onderbouwing voor beleidsvoorstellen richting gemeente of raad;
  • Praktische bewustwording bij clubs.

Zo merkte Edwin dat sommigen bestuurders tijdens het invullen direct in de actiestand schoten. Hij zat bijvoorbeeld samen met een bestuurder van een biljartvereniging om de scan samen in te vullen en daar kwamen tijdens het invullen direct vragen naar boven als “Hebben we eigenlijk een AED?” en “Staat ons verenigingsbeleid wel op papier?”. Edwin: “Doordat dit de bestuurders expliciet werd gevraagd, stonden ze er gelijk bij stil. Die praktische toepasbaarheid was voor sportclubs heel erg fijn”.

Expertsessies voor verdieping

Vervolgens organiseerde SSNB en gemeente twee expertsessies om vervolg te geven aan de uitkomsten van de scan, onder andere over het thema gelukkige vrijwilliger & professional. De eerste sessie was exclusief voor clubs die de SportclubAPK hadden ingevuld, de tweede was ook toegankelijk voor clubs die dit niet hadden gedaan. De opkomst was vijf tot zes clubs per sessie, die ieder met twee personen kwamen. Hierdoor ontstond er voldoende ruimte voor diepere gesprekken en interactie. Edwin: “We hoefden ook niet meer clubs te hebben bij een sessie. Dit aantal gaf namelijk precies voldoende ruimte om iedere club actief mee te kunnen laten doen.

Komend jaar volgt er nóg een expertsessie gericht op het thema inclusief sporten & bewegen in combinatie met sociaal veilige sport.

Tips voor andere gemeenten

De persoonlijke aanpak van gemeente Waalwijk bleek achteraf zeer effectief. Om zoveel mogelijk clubs de scan in te laten vullen, stuurden ze de clubs persoonlijke uitnodigingen die ze uit de door SSNB meegeleverde communicatietoolkit hadden gehaald. Vervolgens kwamen de verenigingsondersteuners in actie en werden de verenigingen persoonlijk benaderd via een telefoontje.

Ook heeft de gemeente enkele clubs dus geholpen met het invullen van de SportclubAPK, daar waar nodig was. “Vooral die combinatie werkt,” zegt Edwin, “de korte lijntjes en de persoonlijke aanpak werkte erg goed, het zorgde ook voor duidelijkheid en vertrouwen”.

Ik raad gemeenten zeker aan de SportclubAPK in te zetten, op een moment dat je als gemeente ook vervolgens de ruimte hebt om sportclubs te ondersteunen met de vraagstukken die door het invullen van de scan en diens resultaten mogelijk naar boven komen. Het is een waardevolle aanvulling op bestaande monitoren zoals KISS of die van Mulier Instituut, juist omdat het net wat specifiekere thema’s uitvraagt”, sluit Edwin af.

Resultaat in gemeente Waalwijk

  • 25 verenigingen vulden de SportclubAPK in;
  • De SportclubAPK bevestigde bestaande inzichten en onderbouwd beleidsvoorstellen;
  • Expertsessies zorgden voor verdieping en betrokkenheid;
  • Verenigingen gingen direct praktisch aan de slag met verbeterpunten;