Nabil, expert Sportclubs: “In mijn rol als expert sportclubs merk ik dat clubs met name bezig zijn met het hier en nu en veel minder met de toekomst. Zo komt regelmatig terug, ook vanuit de SportclubAPK, dat er een vrijwilligersbeleid ontbreekt bij heel veel sportclubs ondanks de grote tekorten waar de clubs in steeds grotere mate mee te maken hebben. Vaak weten ze niet waar ze moeten beginnen en maken ze dit soort uitdagingen complexer dan ze in werkelijkheid zijn. Ze missen vaak iemand die ze aan de hand neemt en op het juiste spoor zet.”

In sommige gemeenten zijn er verenigingsondersteuners die clubs ondersteunen met individuele verenigingsontwikkeltrajecten op verschillende thema’s, maar lang niet alle gemeenten hebben deze mensen in huis en zij komen er zelf zelden aan toe om de clubs hierbij te helpen. Terwijl ook die clubs zich willen en moeten doorontwikkelen, om ervoor te zorgen dat ze blijven bestaan en hun sociaal maatschappelijke waarde kunnen blijven vervullen in de gemeente.

SSNB biedt voor deze gemeenten hulp. Samen met een expert wordt ervoor gezorgd dat de basis van clubs op orde is, wordt gericht gekeken naar de toekomst en wordt aan een of meerdere ambities van de club gewerkt.

Welke hulp biedt SSNB?

SSNB kan op verschillende vlakken ondersteuning bieden. De basis ligt in het begeleiden van het proces rondom het toekomstbestendiger maken van meerdere clubs in een gemeente. Er wordt gestart met een behoeftegesprek bij de gemeente. Wat speelt er bij de clubs? Welke clubs kunnen hulp gebruiken? Op die manier gaan we gericht aan de slag met de (toekomstige) vraagstukken van clubs in die gemeente.

Vervolgens kan SSNB als begeleider aan de slag gaan met een aantal clubs (maximaal 8 per traject). Er worden twee bijeenkomsten georganiseerd waarbij de missie en visie van de clubs in kaart worden gebracht, hoe de clubs zichzelf ziet en waar ze naartoe willen. Vervolgens wordt gekeken naar thema’s die spelen en welk thema de grootste prioriteit heeft om aan te pakken per club. Hierbij wordt ook het stappenplan van NOC*NSF (Toolkit professionalisering sportclubs en sportparken) doorlopen. Dit is een algemeen stappenplan, SSNB maakt dit samen met de club praktisch toepasbaar. Vervolgens wordt een clubgericht ambitieplan opgesteld. Het voordeel om het in een groep aan te bieden is dat clubs van elkaar kunnen leren.

Is er één club die specifieke hulp kan gebruiken? Dan kan een los traject worden gestart met deze club.

Expertise

Er wordt bij SSNB gewerkt met diverse experts, op het gebied van sportclubs, inclusie, bewegen in openbare ruimte en duurzaamheid. Daarnaast heeft SSNB diverse regioadviseurs in dienst die per regio in Brabant contacten hebben met gemeenten en weten wat er zowel landelijk, regionaal als lokaal speelt op het gebied van sport en bewegen. Op deze manier kan SSNB de Brabantse gemeente op veel gebieden maatwerk bieden en ondersteunen om zoveel mogelijk mensen in beweging te brengen. Met betrekking tot het ondersteunen van sportclubs binnen een gemeente wordt door SSNB veel gedaan. Hierbij staat ‘de basis op orde’ krijgen bij clubs centraal. Zo is er de SportclubAPK, een scan die door clubs wordt ingevuld, waar vervolgens voor zowel de club als gemeente nuttige informatie komt over belangrijke thema’s die spelen.

Gelinkt aan deze scan biedt SSNB enkele trajecten en diensten aan. Zo biedt SSNB hulp bij het vrijwilligersbeleid middels Meer Vrijwilligers in Korte Tijd, biedt het expertsessies op thema’s als inclusie en duurzaamheid, ondersteunt het gemeenten bij het schrijven van een (verplicht) plan rondom Sociale Veiligheid op sportclubs, helpt het bij een traject rondom sportparkmanager en/of open sportclub en biedt het een op maat gemaakte campagne rondom de 4 V’s. En dan is er dus het traject op maat waarbij met de club wordt ingezoomd op enkele thema’s die helpen de club toekomstbestendiger te maken. Wat dit traject uniek maakt ten opzichte van andere services is de 1 op 1 begeleiding tussen de bijeenkomsten in. Daarnaast zorgt SSNB ervoor dat het niet stopt na twee bijeenkomsten. De verenigingsondersteuner in een gemeenten kan aansluiten tijdens het traject en opvolging geven na de tweede bijeenkomst. Wij willen samen Brabant sterker maken, dus doen we dat ook vooral met de professionals in de gemeente.

Op 22 januari 2025 publiceerde de Rijksoverheid inderdaad officieel het nieuwsbericht dat subsidieregeling BOSA voor 2025 al overvraagd is en pas op 1 januari 2026 weer open gaat voor nieuwe aanvragen. Een domper voor clubs die voor 2025 plannen hebben om hun accommodatie te gaan verduurzamen. SSNB juicht het initiatief dat het Ministerie van VWS (Volksgezondheid, Welzijn en Sport), samen met de ministeries van VRO (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) en KGH (Klimaat en Groene Groei), gaat onderzoeken hoe de verduurzaming in de sport blijvend gestimuleerd gaat worden dan ook toe.

Kansen voor DUMAVA

Gelukkig liggen er binnenkort binnen een andere subsidieregeling nog kansen, namelijk vanuit subsidieregeling Duurzaam Maatschappelijk Vastgoed (DUMAVA). Het is vanaf 2 juni 2025 mogelijk om een aanvraag voor deze subsidieregeling in te dienen. Tot op heden konden sportclubs geen aanspraak maken op deze regeling, maar sinds dit jaar is de subsidieregeling ietwat uitgebreid zodat ook sportclubs hier een aanvraag voor kunnen indienen rondom verduurzaming van de accommodatie.

Verschillen BOSA en DUMAVA

Desalniettemin kent deze regeling wel wat verschillen t.o.v. de BOSA regeling en komen sportclubs dus niet automatisch in aanmerking voor een subsidie. Hierom heeft het DUS-I pas geleden een overzicht gedeeld van de belangrijkste verschillen tussen de subsidieregelingen BOSA en DUMAVA. Deze kun je hier raadplegen.

Daarnaast organiseert RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland), in samenwerking met het Ministerie van VWS, op donderdag 20 februari een webinar waarin sportclubs uitleg krijgen over de aanvraagprocedure en de voorwaarden van de DUMAVA regeling. Het is op dit moment niet mogelijk om je voor dit webinar aan te melden, houdt hiervoor de website van RVO in de gaten.

Binnen haar rol als verenigingsondersteuner in het team Buurtsportcoach Geertruidenberg, is Bertina een belangrijk aanspreekpunt voor clubs. Ze steekt hierom dagelijks energie in het ondersteunen van de clubs op thema’s waar zij behoefte aan die ondersteuning voelen. Het nieuws dat de gemeente Geertruidenberg de SportclubAPK ging inzetten, werd dan ook goed ontvangen. Bertina: “Voor mij was het erg waardevol om inzicht te krijgen in individuele antwoorden van de clubs. Dit helpt mij namelijk om gerichtere ondersteuning te bieden”.

De beloning van intensief contact

Om te zorgen dat zoveel mogelijk clubs binnen gemeente Geertruidenberg de SportclubAPK zouden invullen, jaagde Bertina de clubs actief aan door hen persoonlijk te benaderen en contacteren. En met succes! In gemeente Geertruidenberg ligt het percentage van clubs die de SportclubAPK hebben ingevuld hoog: 80 procent van de clubs hebben de SportclubAPK doorlopen en een persoonlijk rapport ontvangen. Bertina: “Het succes ligt in het persoonlijk benaderen van iedere club om de SportclubAPK in te gaan vullen. Dat helpt toch om een drempel weg te nemen en de SportclubAPK op de agenda van het clubbestuur te zetten”.

Bertina geeft hierbij ook aan dat de clubs het als prettig ervaarden dat het een relatief korte vragenlijst is om in te vullen. Het duurt namelijk gemiddeld maar elf minuten om de vragenlijst te doorlopen. De vragenlijst is daarnaast laagdrempelig in de vraagstelling én de club ontvangt, op basis van haar antwoorden, direct na afloop een rapportage met persoonlijke tips. Bertina ontving, als kartrekker van het project binnen de gemeente, samen met de gemeente ook een algemene rapportage op basis van alle antwoorden van de clubs. Deze inzichten zijn voor haar handig in het bieden van gerichte ondersteuning en het in de toekomst mogelijk uitbreiden van deze ondersteuning.

Bertina ziet veel toegevoegde waarde van de SportclubAPK voor andere gemeenten, en specifiek voor verenigingsondersteuners, en vertelt: “De uitkomsten van de SportclubAPK, zowel algemeen over de gehele gemeente als sportclubspecifiek, waren tot dan toe niet allemaal kennis die we al eerder zelf hadden opgedaan. Het geeft nieuwe inzichten waarmee we met de gemeente in gesprek kunnen gaan om te zorgen dat de ondersteuning nog beter op de wensen en behoeften van de clubs wordt afgestemd”.

Een trotse verenigingsondersteuner

In gemeente Geertruidenberg zijn ze vanzelfsprekend heel tevreden over het responspercentage van de clubs. Blij dat ook de clubs de meerwaarde inzien en waar een aantal ook nog aan een of meerdere expertsessies hebben deelgenomen rondom de drie thema’s van de SportclubAPK. Het laat zien dat de clubs aandacht en energie steken in hun vitaliteit. Waar Bertina uiteindelijk het meest trots op is? Bertina: “Ik ben er het meest trots op dat we in onze gemeente hebben gezorgd voor zo’n hoog respons percentage. Dat zegt zowel iets over de wil van de clubs om met hun toekomstbestendigheid aan de slag te gaan als de relatie die ik in mijn rol over de afgelopen jaren met de clubs heb opgebouwd!”